TEFAF is in volle gang. De kunstbeurs opende vorig weekend haar deuren voor publiek en men kan al mededelen dat de bezoekersaantallen op hetzelfde niveau als in 2019 zitten. Na twee jaar was er bovendien genoeg tijd voor kunsthandelaren om unieke objecten te verzamelen. Zoals een Indonesische kris (dolk). Het object werd in 1834 geschonken aan de hoogste gezagdrager van voormalig Nederlands Indië: Johannes van den Bosch. Een zeer zeldzaam stuk omdat slechts twee andere exemplaren zoals deze bekend zijn. Eén daarvan is tentoongesteld in het Rijksmuseum.

Spirituele betekenis

Een kris is een dolk en voor Indonesiërs het allerbelangrijkste wapen. Er worden namelijk krachten aan toegeschreven en het heeft een spirituele betekenis. Een zeer waardevol en symbolisch object dus. De dolk uit voormalig Nederlands Indië werd in 1834 geschonken aan de hoogste gezagdrager van de kolonie: Johannes van den Bosch. Een zogeheten gouverneur-generaal.

Zeer zeldzaam

De bewuste kris is met recht een zeer zeldzaam stuk te noemen omdat slechts twee andere exemplaren zoals deze bekend zijn. Eén daarvan is tentoongesteld in het Rijksmuseum. Hierdoor zou de dolk zomaar eens van grote waarde voor onze Vaderlandse geschiedenis kunnen zijn. "Wat het vooral zeldzaam maakt, is dat we precies weten wie de kris heeft geschonken, door de inscriptie in het blad van de kris. Alles staat beschreven", zo vertelt Ellen Hooghoudt , vertegenwoordiger van kunsthandelaar Runjeet Singh. Hierdoor kwam ze te weten dat de directe opvolger van deze gouverneur-generaal een soortgelijke dolk bezat, momenteel in het Rijksmuseum als onderdeel van de speciale collectie te aanschouwen. De twee gezaghebbers kenden elkaar en zouden zelfs bevriend zijn geweest. Bovendien was zijn opvolger van plan beleid van Van den Bosch voort te zetten. Dat zou ook blijken uit een briefwisseling tussen de twee. De combinatie van de nieuwe informatie over de Nederlands Indische geschiedenis met de zeer hoge kwaliteit van de kris zorgt voor een hoge waarde.

Niet zo zwart wit

Hooghoudt raadpleegt de biografie over Johannes van den Bosch om alle informatie op het blad van de kris te duiden. Hoewel zij niet de koloniale geschiedenis wil verheerlijken, zijn er toch enkele nuances aan te brengen op het beeld dat veelal geschetst wordt van gezagdragers in voormalig Nederlands Indië volgens haar. In dit geval zou Van Den Bosch niet alleen maar 'fout' zijn geweest en was waarschijnlijk niet al het beleid erop gericht om de lokale bevolking en de kolonie op een negatieve manier uit te buiten.

Wellicht in toekomst in Rijksmuseum

Op dit moment heeft de standhouder Runjeet Singh Antiques Arms and Armours de kris in de collectie, maar het had niet veel gescheeld of het was helemaal niet op TEFAF belandt. De Britse kunsthandelaar Runjeet Singh kocht de dolk namelijk slechts drie weken voor de TEFAF. De persoon waarvan Singh het object kocht wilde vlak na de verkoop het item al terugkopen. Tevergeefs. En dat nu, ondanks het feit dat zich al een aantal geïnteresseerde kopers hebben gemeld, wil Singh eerst kijken of het symbolische wapen niet in het Rijksmuseum een plek kan krijgen. Hij vindt het een mooi gebaar naar Nederland vanwege de locatie van de beurs: "Het zou harstikke mooi zijn als het niet weer in een privécollectie belandt. Op deze manier hebben we toch een Nederlandse link en kunnen we misschien iets teruggeven aan het Nederlandse publiek", aldus de kunsthandelaar. Het is afwachten of het stuk daadwerkelijk bij het Rijksmuseum terechtkomt, maar de liefhebber kan nog tot en met donderdag 30 juni een bezoek brengen aan de kunstbeurs.